TIMOCOM Transportbarometer 2022

Het transportbarometer van TIMOCOM toont in het vierde kwartaal van 2022 een sterke daling van het vrachtaanbod en daarmee een teruglopende tendens in de vraag naar laadruimte. In heel Europa daalden de aangeboden vrachtvermeldingen op de TIMOCOM vrachtbeurs met 36 procent ten opzichte van Q3. Het vierde kwartaal markeert daarmee een keerpunt op de Europese transportmarkt, nadat het eerste halfjaar werd gekenmerkt door massale vrachtoverschotten.

In Duitsland is een vergelijkbare ontwikkeling waarneembaar. Hier waren er zelfs 39 procent minder vrachtvermeldingen dan in het voorgaande kwartaal. Terwijl de stagnatie in vrachtvermeldingen in de Bondsrepubliek al in juni begon, werd deze pas in september duidelijk in het Europese gemiddelde.

Transportcapaciteiten tijdig veiliggesteld

De sterkste daling is in december te zien. In Duitsland daalde het beschikbare aanbod met 55 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. In heel Europa waren er 48 procent minder vrachtvermeldingen ten opzichte van december 2021. In totaal werden er in 2022 in heel Europa echter 12 procent meer vrachtvermeldingen op de TIMOCOM-marktplaats geplaatst dan in 2021. Binnen Duitsland waren er in 2022 slechts 2,5 procent meer vrachten dan het jaar ervoor.

Verschillende snelheden in de daling van vrachtvermeldingen

De seizoensgebonden piek en de daaropvolgende ineenstorting van vrachtvermeldingen is niets ongewoons. Maar wat is de oorzaak van de verschillende snelheden in de veranderingen aan het einde van het jaar? “De ontwikkeling in het wegvervoer dit jaar wordt gekenmerkt door een tekort aan chauffeurs en capaciteits- en leveringsproblemen. Daar kwam de sterk gestegen inflatie en de dreigende recessie bij. Dit heeft bij veel opdrachtgevers geleid tot een heroverweging,” aldus Gunnar Gburek, hoofd zakelijke aangelegenheden bij TIMOCOM. Veel bedrijven hebben zich al voorafgaand aan de seizoensgebonden drukte om transportcapaciteiten bekommerd en deze tijdig veiliggesteld. Dit nam de snelheid uit de voor-kerstperiode vrachtverkeer op onze marktplaats, dat onder het niveau van het voorgaande jaar viel. Bovendien vielen de feestdagen dit jaar op een weekend, wat meer beschikbare capaciteiten in de hele week ervoor creëerde en leidde tot een lagere vraag tussen de jaren. In november was een groot deel van de geplande transporten al toegewezen. Dienovereenkomstig hoefden hiervoor geen kortetermijnvervoerders te worden gezocht,” interpreteert Gunnar Gburek. “Bovendien is er een toenemende tendens om langlopende contracten met dienstverleners af te sluiten,” meldt de bedrijfswoordvoerder verder. “De vraag zal ook in het eerste kwartaal van 2023 voorlopig verder afnemen en leiden tot een ontspanning van de transportprijzen. Op lange termijn zullen de prijzen voor weggoederenvervoer door tolheffingen, dieselprijzen en gestegen personeelskosten op een hoger niveau dan in 2021 stabiliseren.”

Minder transporten tussen Frankrijk en Duitsland

De grootste dalingen waren in het vierde kwartaal bij transporten van België (BE) naar Duitsland (DE) en van Frankrijk (FR) naar Duitsland en vice versa waar te nemen. Vooral laatstgenoemde zijn twee landen die elk een van de belangrijkste handelspartners voor elkaar in Europa zijn. De buitenlandse handel tussen Duitsland en Frankrijk was tot oktober nog stabiel, ondanks de energiecrisis en inflatie. Maar in november daalde de vraag uit het buitenland volgens het Statistisch Bundesamt aanzienlijk. EU-landen hebben 10,3 procent en derde landen 6,8 procent minder goederen in de Bondsrepubliek besteld. De vraag in het binnenland daalde met 1,1 procent. In tegenstelling tot dit stegen de vrachten van Spanje (ES) met bestemming Frankrijk in het vierde kwartaal in vergelijking met het voorgaande jaar. Zo waren er in oktober 15 procent en in november 22 procent meer vrachtvermeldingen op de TIMOCOM-marktplaats. In december 2022 bereikte het vrachtvolume op deze route hetzelfde niveau als in 2021.

Vrachtvermeldingen in Polen stabiel

Het vrachtvolume van het Oost-Europese land trotseert de negatieve trend in Europa een beetje. In het vierde kwartaal waren er in Polen in totaal 6 procent meer vrachtvermeldingen dan het voorgaande jaar. Het vrachtvolume daalde in het vierde kwartaal in totaal slechts gematigd met 7 procent ten opzichte van het voorgaande kwartaal - maar bleef op een hoog niveau in vergelijking met de veranderingen in andere Europese landen. De buitenlandse handel in Oost-Europa nam toe. Zo is het vrachtvolume van Polen richting Roemenië in het vierde kwartaal in vergelijking met het voorgaande jaar aanzienlijk gestegen. In oktober werden 89 procent meer vrachtvermeldingen op de TIMOCOM-marktplaats geplaatst. In november waren er 7 procent meer dan het voorgaande jaar, voordat ook hier in december een duidelijke daling van het aanbod van 42 procent werd genoteerd.

Slechts een geringe stijging van het laadruimteaanbod ten opzichte van het voorgaande jaar

In vergelijking met het voorgaande kwartaal waren er 8 procent meer laadruimteaanbiedingen dan in Q4 2021 beschikbaar. De laadruimte-invoer die op de TIMOCOM vrachtbeurs werd geplaatst, varieerde in de loop van 2022 als gevolg van seizoensgebonden veranderingen in vergelijking met vrachtvermeldingen slechts licht. “Ondanks de daling van het vrachtaanbod is het laadruimteaanbod ten opzichte van het voorgaande jaar nauwelijks veranderd,” analyseert Gunnar Gburek de ontwikkeling. Na een stijging van 16 procent in het eerste kwartaal daalde het aantal geplaatste laadruimteaanbiedingen in het tweede kwartaal met 8 procent ten opzichte van Q1. In het derde kwartaal waren er 2 procent meer voertuigen, in het vierde kwartaal bleef het beschikbare laadruimteaanbod gemiddeld procentueel onveranderd ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Alleen in december nam het aantal vrachtwagens dat op de vrachtbeurs te vinden was af.

Verhouding van vracht- tot laadruimte weer seizoensgebonden gekenmerkt

Het aandeel van vrachten ten opzichte van laadruimteaanbiedingen lag in 2022 duidelijk boven het uitzonderlijke jaar 2020 en daalde door de recessie aan het einde van het jaar voor het eerst onder de eindjaarcijfers van toen. De eerste dagen van het nieuwe jaar hebben de trend van december 2022 bevestigd. “Het blijft spannend wat er in het volgende hoogseizoen gebeurt. Traditioneel nemen de vrachtvermeldingen voor Pasen weer toe. Vermoedelijk blijft de verhouding van vracht- tot laadruimte duidelijk seizoensgebonden gekenmerkt, zoals voor de coronacrisis het geval was,” voorspelt Gunnar Gburek. Volgens het ifo-instituut zijn de exportverwachtingen van Duitsland gestegen van 0,9 punten in november naar 1,6 punten in december. De verdere ontwikkeling hangt af van de wereldwijde economische situatie. Maar experts van de Duitse Industrie- en Handelskammer verwachten in 2023 een verdere daling van de export, zoals het Handelsblatt in december meldde. Niet alleen Duitsland koopt sinds eind 2022 minder in het buitenland. Het vrachtvolume in het binnenverkeer zou daardoor in 2023 relatief sterker kunnen toenemen en het tekort aan chauffeurs hier nog duidelijker aan het licht brengen. Digitale tools en online marktplaatsen kunnen de logistiek daarbij aanzienlijk ondersteunen, beter te plannen en bij marktveranderingen op lange termijn en flexibel te reageren.
Foto: © TIMOCOM / Bijschrift: Vrachtvermeldingen in Europa 2022 en 2021 in vergelijking met elkaar