TIMOCOM en DSLV bespreken nut en onnut van de tolheffing

In een levendige uitwisseling tussen de DSLV Bundesverband Spedition und Logistik, TIMOCOM en een groep van verladers-experts op de Logistics Summit in Düsseldorf werd opnieuw gewaarschuwd voor de ernstige gevolgen van de verhoging van de tolheffing. Het uitblijven van sturingseffecten, enorme prijsstijgingen en existentiële bedreigingen – de belastende gevolgen van de verhoging van de tolheffing per 1 december 2023 blijven een fel bediscussieerd onderwerp.

(Erkrath/Berlin/Düsseldorf) In zijn lezing over de wijzigingen in de tolwetgeving presenteerde Raoul Wintjes, hoofd Internationaal Wegvervoer bij de DSLV Bundesverband Spedition und Logistik, de aanwezigen een gedifferentieerde mening over de verhoging van de tolheffing. Hij gaf aan dat de logistieke sector de duurzame ontwikkeling naar een CO2-emissievrij verkeer zeker niet wil tegenhouden. Echter, de CO2-toeslag komt te vroeg, omdat de plannen simpelweg niet passen bij de huidige economische situatie en de beschikbare technische alternatieven. Vast staat echter: verladers en transportbedrijven staan momenteel voor de aanzienlijke uitdaging om oplossingen te vinden voor de verhoogde tolheffingen, om internationaal concurrerend te blijven. Dit zorgt voor onrust en bezorgdheid in de sector: met welke onzekerheid alle betrokkenen tegenover dit onderwerp staan, bleek ook uit de stemming van de aanwezige verladers. Het tolthema zal een spanningsvol discussiepunt worden in de aanstaande prijsbesprekingen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Want uiteindelijk rijst vooral de vraag wie de hogere tolheffingen zal dragen. De verladers, de vervoerders – beiden? Of toch alleen de consumenten? De DSLV is in deze kwestie zeker: het zijn de consumenten die jarenlang hebben geprofiteerd van dalende transportprijzen en bij wie de indruk is ontstaan dat het transport gratis bij het product is inbegrepen.

„Door de invoering van een CO2-tol, zoals deze op 1 december 2023 van kracht wordt, zullen de tolheffingen voor vrachtwagens bijna verdubbeld worden. Deze maatregelen zullen niet alleen de transportsector, maar vooral de industrie, de handel en de consumenten treffen“, merkt Gunnar Gburek, hoofd Business Affairs bij TIMOCOM, op.

Het geplande sturingseffect blijkt uiterst twijfelachtig

De geplande verhoging van de tolheffing wordt steeds weer gepresenteerd als een effectief sturingsinstrument richting e-mobiliteit en meer klimaatbescherming. „De betekenis van een langdurig sturingseffect staat buiten kijf. Vooral echter richten wij onze kritiek op het feit dat alternatieve aandrijvingen, de laadinfrastructuur en niet te vergeten de alomtegenwoordige beschikbaarheid van groene stroom momenteel niet in voldoende hoeveelheid aanwezig zijn“, legt Raoul Wintjes uit. Verrassend genoeg bleek dat zelfs de federale overheid van tevoren niet lijkt te geloven in de werkelijke effectiviteit van deze maatregel. De betreffende voertuigen zullen tot eind 2023 nog niet in relevante aantallen op de markt worden aangeboden en ook de laadinfrastructuur zal de komende jaren niet alomtegenwoordig beschikbaar zijn. Bovendien blijkt het uitblijven van succes van een sturingseffect zich al vandaag te manifesteren in de geplande tolinkomsten die tot 2027 zullen stijgen. Terwijl de alternatieve aandrijvingen eigenlijk tot 2025 tolvrij zouden moeten zijn en daarna duidelijk lager belast zouden moeten worden, wat in totaal tot dalende inkomsten zou moeten leiden. Uiteindelijk vormen de hogere tolheffingen daarmee slechts een verborgen belastingverhoging. Dit kwam ook in het gesprek tussen Gunnar Gburek (TIMOCOM), Raoul Wintjes (DSLV) en de verladers-experts herhaaldelijk naar voren.

Lege kilometers wegen in de toekomst nog zwaarder

Lege kilometers waren altijd al onrendabel. Maar met de stijgende tolheffing zullen lege ritten op lange termijn een nog grotere rol gaan spelen. Zeker, dit extra kosteneffect is niet nieuw, maar het draagt bij aan het verergeren van de gespannen situatie in de sector. Dit effect ziet ook Raoul Wintjes: „Lege ritten door asymmetrische goederenstromen krijgen door de verhoging van de tolheffing een nog grotere betekenis en brengen veel transportdienstverleners aan hun rationaliseringsgrenzen.“

De meningen onder de verladers over lege ritten zijn verdeeld. Sommige verladers wijzen al vandaag de dag met klem op dat door de hogere tolheffingen de efficiënte terugkeer van voertuigen en de minimalisering van lege transporten meer in de focus van de onderhandelingen met de vervoerders komt. Anderen staan tegenover dit onderwerp relaxter en wijzen erop dat er al effectieve oplossingen zijn voor het overnemen van lege ritten. Bovendien laat een andere groep van verladers duidelijk weten dat zij onder enorme kostendruk staan en niet het volledige bedrag van de hogere kosten aan de consument kunnen doorberekenen. Het standpunt van deze groep verladers is duidelijk: zij zijn niet bereid 100% van de hogere tolheffingen te dragen. Verhoogde transportefficiëntie van de vervoerders, versterkte digitalisering en verdere inspanningen om lege ritten te vermijden zouden verlichting kunnen bieden en voorkomen dat de kosten verder stijgen.

Inflatie en drastische prijsstijgingen voor consumenten

De realiteit toont een somber beeld voor alle betrokkenen! Het is te voorzien dat met de verhoging van de tolheffingen de transportkosten zullen stijgen, wat naar verwachting zal leiden tot een merkbare stijging van de consumentenprijzen. En dat op een moment waarop de consumenten al onder druk staan door een sterke inflatie. Een concreet voorbeeld van de belastende gevolgen komt onder andere uit de drankensector. In deze sector zijn de transporten vooral gekenmerkt door volumineuze en/of zware goederen met een relatief lage waarde. Hier wegen hogere logistieke kosten snel door en vertalen zich onvermijdelijk in de prijzen voor de eindconsumenten. Want al vandaag de dag werkt de sector met lage winstmarges. Er wordt voorspeld dat met de nieuwe CO2-tol de kosten voor een waterton afhankelijk van de fabrikant met tot 50 cent zullen stijgen. Bij een gelijktijdige stijging van de prijzen voor andere consumptiegoederen betekent dit voor de consumenten in totaal een enorme financiële extra last, die alle betrokkenen eerst moeten dragen.

Achter elke rit staat een transport dat de economie in leven houdt

„Het is tijd om de realiteit te accepteren – vrachttransporten zijn de ruggengraat van onze economie en samenleving. Om het nogmaals duidelijk te maken: al vandaag de dag legt geen enkele vrachtwagen zonder gegronde reden een afstand af. Achter elke rit staat een transport dat onze economie in leven houdt, ons welzijn veiligstelt en de samenleving van alle noodzakelijke goederen voorziet,“ legt Gunnar Gburek tot slot uit.

Grafiek: © TIMOCOM